Helsluis: Een verhaal over de Merwederazzia

H'VELD-G'DAM Judith Brinkman schreef een verhaal met de titel 'Helsluis', over de oorzaak en aanleiding van de Merwederazzia van 16 mei 1944. Op 11 april werd het eerste exemplaar overhandigd aan Marius den Breejen, die tijdens deze razzia werd opgepakt. Het boekje is geschreven voor kinderen uit de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs in Hardinxveld-Giessendam en Sliedrecht.

Door Romy den Otter

Anja van der Starre is een dochter van Bas van der Starre, die in Sliedrecht bij de Merwederazzia werd opgepakt. Zij bezocht in 2005 het gebied in Duitsland waar haar vader gevangen zat. ,,Nooit heb ik mijn vrijheid beter gevoeld als op die plek. Toen ik weer thuiskwam, wist ik dat ik een missie had: het verhaal van de Merwedegijzelaars, dat zoveel impact heeft gehad op vele families in deze regio, levend te houden."

Met deze gedachte maakte Anja een website met daarop alle namen van de mannen waarvan zij weet dat ze zijn opgepakt op 16 mei 1944. Later volgde een tentoonstelling in het Sliedrechts Museum, waarna de Historische Vereniging Hardinxveld-Giessendam haar vroeg een boekje over de geschiedenis te schrijven. Afgelopen woensdag is er opnieuw een boekje over de razzia verschenen, geschreven door Judith Brinkman. Zij mailt Anja, nadat ze zich door haar website in de geschiedenis van de Merwederazzia had verdiept: ,,De broer van mijn oma behoorde ook tot de gijzelaars, maar is nooit meer teruggekomen. Ik kende het verhaal van horen zeggen, maar door de website heb ik een veel beter beeld gekregen van wat er gebeurd is."

Judith en Anja houden contact via de mail. Begin 2015 schrijft Judith: ,,Sinds ik gehoord heb van de Merwedegijzelaars verbaast het me hoe weinig mensen van deze gebeurtenis weten. Enerzijds begrijpelijk, omdat het zoveel leed heeft aangericht waar betrokkenen moeilijk over konden praten. Anderzijds is het ook een belangrijke gebeurtenis die leert wat een groot goed vrijheid is." Judith begon met het schrijven van een verhaal voor kinderen, gebaseerd op het verhaal van haar familie. Op deze manier hoopt zij materiaal aan te reiken over de Merwedegijzelaars, zodat kinderen hierover kunnen leren.

Ruim drie jaar na de eerste mail is het boekje een feit met dank aan de Historische Vereniging Hardinxveld-Giessendam die het besloot uit te geven. Via hen kwam Jesse Boom in beeld, die het verhaal heeft voorzien van illustraties. Het boekje is gratis verspreid onder de groepen 7 en 8 van de basisscholen in Hardinxveld en dankzij een financiële bijdrage van de Historische Vereniging Sliedrecht is het boekje ook daar gratis aangeboden aan de schooljeugd.

Het eerste exemplaar werd overhandigd aan Marius den Breejen, die achttien jaar was toen hij opgepakt en gevangengenomen werd. Het tweede exemplaar werd aan Kees Mijnster gegeven, die op negentienjarige leeftijd werd opgepakt tijdens de razzia. Ook Piet Smith kreeg een exemplaar. Hij is de zoon van Wouter Smit, die op 14 april 1944 in Giessendam werd doodgeschoten. Met deze gebeurtenis begon de hele geschiedenis, waarover het boekje verhaald.