Alle kleine beestjes helpen

Schimmels, bacteriën, blaadjes, onkruid en beestjes. Wij houden er niet van, maar de bodem van je tuin des te meer. Alle deze dingen helpen om je bodem, planten en uiteindelijk onszelf gezond te houden. William de Hek van Williams Garden legt in deze maandelijkse column uit wat het bodemleven voor effect heeft. ,,Zonder bacteriën kunnen we niet leven’’, vertelt William. ,,De bodem van onze tuin ook niet. Ze maken voedingsstoffen uit stikstof en slaan deze op. Andere organismen kunnen deze voorraad gebruiken. Bacteriën scheiden ook slijm uit, wat bodemdeeltjes aan elkaar plakt. Je krijgt daardoor kruimels grond, zodat er water en lucht in de bodem kan komen en blijven. Schimmels worden ook wel ‘wood wide web’ genoemd. Ze maken netwerken door de bodem waar wortels niet meer kunnen komen. Zo blijven planten voorzien van voeding. Bacteriën verhogen de zuurgraad, schimmels verlagen het. Als deze in evenwicht zijn, is de bodem gezond. Een gezonde bodem zuivert water en lucht. Dit klinkt allemaal fantastisch, maar toch is de gemiddelde Nederlander er heel goed in om de bodem van de tuin te verstoren.” ,,Eigenlijk is het heel simpel.”, vervolgt William. ,,Als we de natuur zijn gang laten gaan, is onze tuin het gezondst. Het nadeel is dan wel, dat hij op een gegeven moment dichtgroeit. Daar zitten de meeste mensen niet op te wachten. Toch is het goed om rekening te houden met de behoeftes van de tuin. Kale, zwarte grond is namelijk ontzettend onnatuurlijk. Als het gaat regenen, slaan druppels in. De klei komt bovenop te liggen en vormt een ondoordringbare laag, waardoor het water een andere weg moet zoeken. Als de bodem bedekt is met planten of blad, nemen die de impact op zich en kan het water rustig in de bodem zakken. Ook bodembedekkers kunnen een uitkomst zijn. Lage beplanting of bijvoorbeeld houtsnippers, kunnen deze taak op zich nemen. Op school moesten we de grond voor de winterbeurt altijd spadiep omscheppen. Gelukkig is dit tegenwoordig anders.”

Watermanagement is één van de redenen waarom er op kale grond onkruid groeit. ,,Een andere reden is herstel. Als de bodem verstoord is en schimmeldraden zijn vernietigd, bijvoorbeeld door schoffelen, groeit er onkruid. De bodem wordt bedekt, gevoed en disbalansen worden hersteld. Onkruid vermenigvuldigt zich snel, maar als het werk is gedaan, verdwijnt het vanzelf. Daarna komen er meerjarige planten zoals grassen, vervolgens pioniersbomen en -struiken die snel groeien en daarna dood neervallen. Zij vormen de voedingsbasis voor bomen als beuken en eiken. Eigenlijk maakt onkruid de bodem dus juist gezond. Wij houden de tuin vaak in disbalans door te schoffelen, de grond kaal te houden en blad op te ruimen. Blad is voedsel voor de bodem en bescherming voor de wortels en aarde. Onkruid wordt onderdrukt en overbodig, schimmels kunnen zich nestelen. Egels zitten ook onder blad in de winter. Als je blad rond een boom opruimt of er flink schoffelt, verdwijnt de schimmelstructuur en wordt de boom ziek. Laat daarom altijd over de hele breedte van de boom het blad gewoon liggen. Hij zal je er dankbaar voor zijn!”

Kijk voor meer inspiratie en advies op www.williamsgarden.nl