Informateur moet coalitie van drie partijen onderzoeken

H'VELD-G'DAM Het komende college in Hardinxveld-Giessendam zal hoogstwaarschijnlijk uit drie partijen bestaan. Een onafhankelijk persoon wordt aangesteld om te kijken welke politieke partijen een coalitie kunnen vormen. Daartoe heeft de gemeenteraad in Hardinxveld besloten. Zaterdag kwam de raad voor het eerst in haar nieuwe samenstelling bijeen om de verkiezingsuitslag te bespreken.

Door Ward den Besten

Het bleek geen gemakkelijke opgave om eenduidige conclusies te trekken uit de uitslag van woensdag. Alle partijen, op één na, hebben ten opzichte van vier jaar geleden stemmen gewonnen. Dat heeft geresulteerd in een extra zetel voor de ChristenUnie en het CDA, die nu respectievelijk met vier en twee leden in de raad zitten. Ondanks extra stemmen, behouden de SGP vier en de PvdA twee zetels. De TAB was de enige verliezer. De lokale partij kreeg zo'n zeshonderd stemmen minder en verliest een zetel. Met vijf raadsleden blijft de lokale partij echter de grootste.

Het speelveld is dichter bij elkaar komen te liggen, waardoor het aantal opties voor een nieuwe coalitie is toegenomen. De centrale vraag was in hoeverre de TAB en de SGP samen verder willen. Beide partijen behouden een meerderheid in de raad, maar wel met het kleinst mogelijke verschil. Namelijk negen tegenover acht. Is dat wenselijk?

Nee, was vrij stellig het antwoord van SGP. ,,Dat doet geen recht aan de stem van het volk'', aldus lijsttrekker Arjan Meerkerk die wees op het verlies van de TAB. Hij sprak van een ,,zeer wankele basis voor bestuur'', als het college van de TAB en SGP wordt voortgezet. Maar volgens Meerkerk is de uitslag ook geen reden ,,om de koers 180 graden te verleggen''. Hij ziet graag het huidige college aangevuld met een derde partij. Daarvoor moet water bij de wijn worden gedaan, erkende Meerkerk. Om dat proces zorgvuldig te begeleiden ziet hij een belangrijke rol weggelegd voor een externe informateur.

Die houding viel enigszins rauw op het dak van coalitiepartner TAB. ,,Enige bescheidenheid is op zijn plaats'', zei een zichtbaar teleurgestelde Kor Nederveen over de rol van de TAB. Desalniettemin had de lokale partij graag het voortouw genomen. De lijsttrekker wees erop dat het een ongeschreven regel is dat de grootste partij de coalitiebesprekingen leidt. Voortzetting van het college was wat hem betreft ,,een mogelijkheid''. Maar omdat de SGP al snel duidelijk maakte daar niets voor te voelen, ging de TAB-fractie akkoord met het aanstellen van een verkenner.

Ook de ChristenUnie juicht de komst van een informateur toe. Lijsttrekker Jan Nederveen ziet in het bijzonder ,,een sleutelrol'' voor de SGP weggelegd. Volgens hem zijn haast geen coalitiemogelijkheden te bedenken zonder de SGP. De ChristenUnie is met vier zetels nu even groot en heeft zodoende wat in de melk te brokkelen. Voordat die partij echter deel kan uitmaken van een coalitie met TAB en SGP moeten nog heel wat plooien worden glad gestreken, erkende Nederveen die zelf sprak van ,,pragmatische verschillen''.

Het CDA zal hoe dan ook niet aan een coalitie deelnemen waar ook de TAB in zit. Dat liet CDA-voorman Wim de Ruiter weten. Zijns inziens zijn de verschillen daarvoor te groot. De Ruiter meent dat het initiatief bij de drie grootste partijen ligt. De PvdA, met twee nieuwe leden in de raad, hield zich nog wat op de achtergrond. Volgens lijsttrekker Liny de Jager betekende de uitslag dat mensen hebben gekozen voor een socialer beleid. Ze vindt dat een nieuwe coalitie in ieder geval breed moet worden gedragen.

Burgemeester Dirk Heijkoop kan zich vinden in het aanstellen van een informateur. Hij complimenteerde daarvoor de TAB. ,,Het siert u als grootste partij dat u over uw schaduw heen kan stappen.'' De burgemeester liet tevens weten toe te zien op de kwaliteit van het formatieproces en gaf de partijen de opdracht mee goed na te denken over wie de informateur moet worden. Ook loofde Heijkoop de manier waarop de afgelopen tijd campagne is gevoerd. Wel zei hij teleurgesteld te zijn over het opkomstpercentage bij de verkiezingen. Dat is gedaald tot zo'n 65 procent, waar vier jaar geleden 70 procent kwam opdagen. Hij gaf de gemeenteraad mee om ook de mensen die niet hebben gestemd te vertegenwoordigen.