'Brandweerkorps heeft zaakjes goed op orde'

H'VELD-G'DAM - De Wet op de Veiligheidsregio's, aangenomen in oktober 2010, betekent voor de brandweerkorpsen dat zij 1 januari 2013 over gaan naar de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. Vooraf worden de korpsen opgedeeld in clusters. De clustervorming moet 1 januari 2012 gerealiseerd zijn. Dat betekent voor het korps vrijwillige brandweer in Hardinxveld-Giessendam dat samen met het korps in Gorinchem het cluster GHG wordt gevormd. De korpsen uit Liesveld, Graafstroom en Nieuw-Lekkerland gaan verder als de cluster Molenwaard. De korpsen uit Giessenlanden, Leerdam en Zederik gaan werken onder de naam GLZ.

Door Wil Sommeijer

De clustervorming met Gorinchem komt mede voort uit de zogeheten 'tandem', waarvan inmiddels beide gemeenten zijn afgestapt. ,,Echter onze brandweerkorpsen werkten al jaren goed samen, dus bij de ontwikkeling van de Veiligheidsregio is dit cluster een logische keuze'', vertelt Cees van Andel, brandweercommandant in Hardinxveld-Giessendam. ,,De aanloop naar uiteindelijk 2013 gaat heel geleidelijk, zo kunnen de mensen wennen aan de nieuwe situatie. Het kwaliteitsniveau van de Hardinxveldse en Gorcumse brandweer is gelijkwaardig en mag als 'goed' betiteld worden. Ook wat het oefenen betreft zitten we op één lijn.'' In de nieuwe situatie wordt de Gorcumse brandweercommandant Rien Kouvelt clustercommandant. Van Andel wordt plaatsvervangend commandant. Hij gaat zich bezighouden met de logistieke kant, het materieel en leiding geven aan de gehele vrijwilligerstak van beide korpsen. Voor de spuitgasten verandert in feite niet zoveel. Tot 2013 vallen zij onder de verantwoording van hun huidige commandanten. Dat is anders voor het kantoorpersoneel, de 'koude kant' zoals Van Andel opmerkt. Zij zullen per 1 juni 2011 gaan werken vanuit de centrale huisvesting in Gorinchem. In Hardinxveld-Giessendam worden drie flex-plekken ingericht; één in Beneden-Hardinxveld en twee in de nieuw te bouwen post in Boven-Hardinxveld op het voormalige Watertorenterrein. Er is dan ook altijd een aantal 'beroepsen' in Hardinxveld aan het werk die in geval van brand de vrijwilligers kunnen ondersteunen. Er vallen geen gedwongen ontslagen, wel vloeit beroepspersoneel langs natuurlijke weg af. Ook worden in elk geval tot 2013 geen brandweerposten gesloten in de regio Zuid-Holland Zuid.

Het samengaan betekent dat grondige kennis van elkaars gebied noodzakelijk is. Van Andel: ,,Daar zijn we dan ook druk mee bezig. Over en weer is contact. Gorinchem heeft haar binnenstad, bijzondere gebouwen. Wij hebben onze scheepswerven. Bij het samengaan, hanteren wij de zogenaamde 'bottum-up methode', vanuit de capaciteiten en middelen die je hebt de koude kant en de warme kant (brandweerlieden red.) geleidelijk tot elkaar brengen. Waarbij de mensen zelf meedenken over het cluster. Ieder korps heeft natuurlijk z'n eigen cultuur en identiteit, dat willen we ook zo houden.''

Cees van Andel is trots op zijn mannen en vrouwen. Er worden nogal wat eisen aan de brandweer gesteld tegenwoordig. ,,Dat worden er steeds meer. Mensen moeten opgeleid en getraind worden om gevaren te Erkennen en Herkennen. Voorbeeld: vroeger kwam rook vrij, nu noemen we dit rookgassen waarvan we inmiddels weten dat die zeer explosief kunnen zijn. Gelukkig hebben we een warmtebeeldcamera die helpt bij het herkennen van de gevaren van rookgas. Deze camera geeft de temperatuur aan van het rookbeeld. Ook de kleur daarvan geeft het stadium aan waarin rookgassen zich bevinden. Een goede interpretatie van de gegevens betekent wel of niet veilig een brandend pand betreden voor een redding. Daar moet je mensen op trainen. In de nieuwe wet is gelukkig oefenen en bijscholing verankerd. De brandweer moet vakbekwaam zijn en blijven. En dat betekent opleiden, oefenen, trainen, en bijscholen om signalen te (h)erkennen en adequaat te bestrijden zonder gevaar voor eigen leven.''

Eén van de speerpunten waar op wordt geschoold is het realistisch oefenen. Daarvoor gaat het korps driemaal per jaar naar een speciaal oefencentrum. Overigens moet een brandweerman-vrouw per jaar minimaal tachtig tot honderd uur oefenen, buiten de uitrukken om. Dat vraagt grote inzet en motivatie van de spuitgasten. Een goede onderlinge sfeer is dan ook heel belangrijk. Dat geeft binding. Net als een beetje klussen in de kazerne. Zo wordt op dit moment in de 'huiskamer' door een aantal mensen een open haard gebouwd. Tja, wat is nou mooier dan op je gemak, onder het genot van een kopje koffie, te kijken naar vrolijk dansende vlammetjes?

En wat die uitrukken betreft zit het wel snor. Er zijn tussen de 150 en 175 uitrukken per jaar, waarbij het korps dan ook nog eens voor ruim negentig procent binnen de gestelde tijd, acht tot negen minuten, ter plaatse is op het adres van de melding. Het betreft natuurlijk niet alleen meldingen van brand, maar ook bij verkeersongelukken of als er bijvoorbeeld een koe in de sloot ligt, wordt assistentie van de brandweer gevraagd.

Het korps vrijwillige brandweer bestaat uit 47 mensen, waarvan er vijf beroeps zijn. Buiten de brandweerzorg voor de gemeente, vervult het korps de regionale taak van het gaspakteam. 32 personen zijn opgeleid tot gaspakdrager en kunnen worden ingezet bij incidenten met gevaarlijke stoffen in heel de regio. Dit betekent overigens voor deze specialisten wel extra oefenen.

Er is dus volop werk aan de winkel, maar Van Andel heeft er vertrouwen in. ,,Ook de gebouwen en het materieel gaan over naar de regio. Maar eerst moet de boel op orde zijn. Dat betekent bijvoorbeeld dat in de gebouwen aparte dames- en herentoiletten en douches verplicht zijn, de uitrukvoertuigen moeten ten minste standaard bepakt zijn. Alle korpsen cq gemeentes hebben dan ook tot 1 januari 2013 de tijd om dit te regelen. Hebben ze dat niet gedaan, dan zal de regio dit soort voorzieningen aanbrengen en dan zullen de kosten verhaald worden op de gemeente. Ons korps heeft vooralsnog zijn zaakjes prima op orde. Hardinxveld-Giessendam kan met een gerust hart de regionalisering tegemoet zien. Of we nog keus hebben? Nee, we kunnen niet meer terug. Vanuit de wet Veiligheidsregio staan we voor een voldongen feit.''