Geschiedenis is rode draad bij Dick en Alida de Jong

'Hoe past alles in het grote geheel?'

H'VELD-G'DAM - Beiden hebben een fascinatie voor het verleden. Maar waar de één dieper de historie in duikt, ziet de ander de connecties met het heden. Dick en Alida de Jong zijn laatst benoemd tot lid van de Orde van de Oranje-Nassau. Hun aandacht voor geschiedenis loopt als een rode draad door hun staat van verdiensten. ,,Als je de toekomst aan wil kunnen, moet je je historie kennen.''

Door Annika Both

De Koninklijke decoratie van de twee valt mooi samen met het 25-jarig bestaan van de Koperen Knop. Het museum aan Binnendams speelt een grote rol in het leven van het echtpaar De Jong. Dick is mede-oprichter, Alida een toegewijde vrijwilliger vanaf het begin en directeur sinds 1996. ,,Het tot stand komen van het museum was een opeenstapeling van onverwachte successen'', beschrijft Dick. In 1987 vinden hij, toen nog lid van de Historische Vereniging, en Marcus Vogel, een ondernemer uit de regio, elkaar in het idee een museum in te richten met lokale voorwerpen met historische waarde. Alida slaat de ontwikkelingen vanaf de zijlijn gade, maar het duurt niet lang voordat ook zij bij de plannen betrokken raakt. ,,Ik bevond mij eigenlijk veel meer in de culturele hoek. Uiteindelijk bleek dat naadloos bij de museumwereld aan te sluiten.''

De eerste vijf jaar woont familie De Jong in het museum. De huidige koffiekamer diende toen nog als woonkamer en de kantoren als slaapkamers. Alida: ,,Ik werd aangestoken door het enthousiasme. Ik was vereerd dat ik werd voorgedragen als directeur. Het werk heeft mijn beleveniswereld verbreed.'' Dick kijkt met trots terug op de realisatie van het museum. ,,De manier van vergaring van financiële middelen was uniek in die tijd - nu zou je het crowdfunding noemen. Ook huist er in de Koperen Knop bijzonder veel kennis: iedere vrijwilliger heeft zijn of haar eigen specialisme.'' Opmerkelijk is wat Dick de grootste kracht van het museum noemt: de wil tot vernieuwing. ,,De organisatie is uitermate professioneel en weet altijd te boeien.''

In 1996 besluit Dick zijn horizon te verbreden: hij stopt als vrijwilliger van de lokale Historische Vereniging en wordt lid van Stichting Streekfonds Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, de Stichting Boerderij & Erf AV en het Historisch Overleg AV. Wel blijft hij betrokken bij de plaatselijke stichting Dorpsbehoud, waarvan hij nu al enige tijd voorzitter is. Op het moment is hij druk met een fotoboek over de herbestemming van boerdijen in de regio. Op zijn lijstje staan nog talloze ideeën, waaronder een optekening van zijn belevenissen in het ouderlijk huis, B63. ,,Waarom ik zo geïnteresseerd ben in geschiedenis? Als je de toekomst aan wil kunnen, moet je je historie kennen. Ik wil weten welk verhaal er achter een meubelstuk of huishoudelijk artikel zit. Ik wil niet alleen weten in welke tijd iemand leefde, ik wil weten wat hij of zij deed. Hoe past alles in het grote geheel?''

Alida die gewoonlijk haar omgeving scant, analyseert en taxeert, neemt die informatie mee naar vandaag de dag. Ze benut haar kennis door lezingen, cursussen en workshops te geven en andere musea te adviseren. Meerdere mensen kennen haar als voormalig fractievoorzitter van de plaatselijke VVD. Noemenswaardig vindt ze zelf haar voorzitterschap van de Soroptimistenclub Merwekring Gorinchem. De regionale serviceclub van vakvrouwen zet zich in voor een betere positie van vrouwen en meisjes, in Nederland en internationaal. ,,De Color Run in Gorinchem was bijvoorbeeld een activiteit om Free a Girl, een noodhulporganisatie die zich inzet om jonge meisjes uit gedwongen prostitutie te bevrijden, te ondersteunen. Maar we vragen ook aandacht voor de misstanden in Syrië en voor Malaria No More.'' Alida vecht tegen de tranen in haar ogen. ,,Zelf heb je het goed. Je staat stevig in de maatschappij. Maar een ander valt tussen wal en schip. Je moet doen wat je kunt om te helpen.''

De twee zijn overrompeld door de enorme waardering van hun omgeving en de Koninklijke onderscheiding. ,,Het is voor ons gewoon wat te kunnen betekenen voor onze samenleving. Elke dag zien wij al kleine beloningen, wanneer mensen dingen doen die ze eerst dachten niet te kunnen.''

Foto-onderschrift: Alida en Dick vinden hun inzet als vrijwilliger meer dan normaal: ,,Je moet doen wat je kunt om te helpen.''