Film over monumenten merwede-gijzelaars

H’VELD-G’DAM De Boven-Hardinxveldse filmmaker Gert Romijn heeft weer een nieuwe film aan zijn collectie toegevoegd. Hij filmde op zaterdag 3 oktober de onthulling van de monumenten voor de Merwedegijzelaars, maar ook het maken en plaatsen ervan. ,,Op de dag van de onthulling bleven de tranen uit de hemel komen.”

Hij kwam kletsnat thuis na de onthulling van de monumenten in Sliedrecht, Hardinxveld-Giessendam en Werkendam. ,,Het was een ontzettend trieste dag”, vertelt Gert Romijn. ,,De beperkte groep aanwezigen, waaronder twee gijzelaars, zaten met paraplu’s op de stoelen rond de monumenten. Het bleef maar regenen. Toch maalde niemand erom, de regen paste bij de trieste aanleiding voor de monumenten. De tranen bleven symbolisch uit de hemel komen.” De drie monumenten in de gemeenten rond de Merwede werden geplaatst ter herinnering aan de Merwederazzia.

NAUWELIJKS AANDACHT ,,Op 14 april 1944 schoot een landwacht bakker Wouter Smit dood, het dramatische gevolg is inmiddels bekend. Na de oorlog is er nauwelijks aandacht meer voor geweest. Bas Egas uit Boven-Hardinxveld heeft zich wel altijd ingezet om deze gebeurtenis niet te vergeten. Op 16 mei 1985 zijn daarom op de Hervormde Kerk in Sliedrecht en op de School met de Bijbel bij de boogbrug plaquettes onthuld die aan de Merwederazzia herinneren. Op die plaatsen werden mannen van 18 tot 25 jaar verzameld om naar kamp Amersfoort te worden gebracht. Mijn vader werd precies op 16 mei, de dag van de razzia, 25 jaar en dacht de dans te ontspringen, maar ook hij moest mee. Op 6 juli werd hij echter weer vrijgelaten. Hoe en waarom weet ik niet goed. Er werd, zoals bij velen, niet echt meer over gepraat. Als ik het had gevraagd, had hij er waarschijnlijk over willen vertellen, maar daar is het helaas nooit van gekomen.”

Gert kwam in aanraking met het verhaal toen hij zo’n vijftien jaar terug tapijt moest leggen bij Piet Smit, de zoon van de vermoorde bakker. ,,Onder de koffie vertelde hij dat er in het Sliedrechts museum een expositie kwam over de Merwedegijzelaars. Ik vroeg hem wie dat organiseerde. ‘s Avonds belde ik organisator Anja van der Starre op en vroeg ik of ik mocht filmen. Graag zelfs, was haar antwoord. Zo ging het balletje rollen. Ik ben een aantal keer met Anja meegegaan om verhalen te documenteren en tot op de dag van vandaag hebben we contact. Toen Anja’s wens voor de monumenten werkelijkheid begon te worden, heb ik ook mijn camera weer gepakt. Kunstenaar Richard v.d. Koppel heeft de prachtige beelden gemaakt en ik heb filmbeelden uit zijn atelier mogen ontvangen, evenals van MerweRTV en AltenaTV. Deze zijn ook in de film verwerkt. Het is een mooi document geworden. Broer Ro heeft er, waar nodig, muziek bij gezocht. De film is voor geïnteresseerden beschikbaar en voor 10 euro te bestellen via email: familieromijn@kpnmail.nl of 0184-630019.”