Herinneringen aan laatste Elfstedentocht (1): Jan van den Berg

HARDINXVELD-GIESSENDAM Het is op 4 januari precies 25 jaar geleden dat de laatste Elfstedentocht verreden werd. Op die dag in 1997 stonden 16.738 deelnemers aan de start, waarvan 69 procent de tocht binnen de toegestane tijd volbracht. Bij de heren won Henk Angenent, bij de dames Klasina Seinstra. Ook schaatsers uit de regio deden mee en hebben nog warme herinneringen aan deze 15de Elfstedentocht.

door Eline Lohman

Maar liefst zes keer deed de nu 85-jarige Jan van den Berg uit Hardinxveld-Giessendam mee aan de Elfstedentocht: hij reed in 1954 zijn eerste tocht, daarna ook nog in 1956, 1963, twee keer in de jaren tachtig en de laatste in 1997. ,,Die in 1963 was de meest verschrikkelijke”, blikt Jan terug. ,,Van de 10.000 mensen die startten, zijn er maar 150 bij de finish aangekomen. Ik zat daar ook bij. Ik kwam sneeuwduinen tegen, het vroor 20 graden. Ik reed met een gebreide, wollen broek. Ik moest nodig plassen, maar mijn handschoenen waren nat en stijf. Ik stond te tobben en een vrouwtje zag dat. Ze kwam uit haar huis en hielp mij met plassen, als een klein kind. Dat kan ineens bij zo’n Elfstedentocht!” 

De eerste keer dat hij deelnam weet hij ook nog, in 1954. ,,Ik was naar Friesland gegaan voor de Elfmerentocht. Die heb ik uitgereden en toen besloot ik ook mee te doen aan de Elfstedentocht. Met stalen noren. Daar zit een verhaal aan: ik had met mijn ouders de afspraak dat als ik tot mijn 18de niet zou roken, ik 50 gulden zou krijgen, best veel geld in die tijd. Ik was in februari jarig maar in januari gaven ze me het geld al, omdat ze dachten dat ik het wel zou halen om niet te roken. Van dat geld heb ik die noren gekocht.” 

Ook zijn laatste tocht, in 1997, staat Jan nog bij. ,,Ik was voordat ik deelnam aan de tocht, gevallen. Ik was bewusteloos geraakt daarbij. Maar ik deed toch mee aan de Elfstedentocht. Dat ging niet best, omdat ik met een hersenschudding reed… Het was één van mijn zwaarste tochten daardoor. Maar ik heb de tocht uitgereden, allemaal overigens. Tijdens de editie van 1997 was er mooi, goed ijs. Als je dat vergelijkt met 1963… Ik vind de Elfstedentocht zo bijzonder omdat er zoveel mensen aan mee willen doen en er maar een bepaald aantal plekken is.”

Lees ook de andere Elfstedentochtverhalen van :

- Jan van den Berg

- Dirk Noorlander

- Auke Kraaijeveld

- Johan en Frank Kramer en Arie van Vliet

- Pim Bosch