De veren van Rivierenland

In een serie van tien verhalen deinen we mee op evenveel veerponten. Over de Neder-Rijn, de Lek, de Linge, de Waal en de Merwede. De stroming voert ons van oost naar west, naar de overkant en terug. Aan het woord is de schipper: over zijn vak, de wal en het schip. Ieder verhaal heeft twee kanten: de overkant en onze kant.

door Michel Broekhuizen

'De rivier is iedere dag anders'

Veer Varik - Heerewaarden

Schipper Dik Swets (82) en controleur Ruud Bömer (65) aan het woord:

Wat is er bijzonder aan dit veer?
Dik: ,,Dit veer onderscheidt zich van de andere pontjes op kleinere rivieren omdat de Waal natuurlijk een grote en drukbevaren waterweg is. Deze rivier is door de vaart iedere dag anders. Deze pont, Neptunus 1, heeft altijd dienstgedaan als directiebootje. Hij ligt hier nu sinds 1998 in de vaart; een paar jaar langer dan ik hier werkzaam ben. De boot is in 1963 gebouwd en er passen 22 mensen met een fiets op; met regelmaat zit de pont vol. Recreatiebedrijf Uit®waardeverzorgt de dienst in opdracht van de gemeenten Neerijnen en Maasdriel, wij zijn vrijwillig in dienst. Ik ben altijd schipper geweest op een binnenvaartschip.'' Ruud: ,,Ik ben net aan mijn pensioen begonnen; dit is mijn eerste seizoen als kaartjescontroleur. Ik ben altijd chef-kok geweest.''

En aan je vak?
Dik: ,,Op deze pont geniet je niet alleen van de natuur, maar ook van de vaart. Die wisselt steeds en is altijd anders. Er zit geregeld veel uitdaging in een tochtje naar de overkant; je moet blijven opletten. Kijk maar naar die grote Herkules- en Veerhavenduwbakken die hier langskomen. Je moet niet recht zo'n hekgolf invaren, vlak achter zo'n duwbak. Daar moet je niet mee spelen; een klein bootje zou zo om kunnen kiepen. Het is niet de eerste keer dat mensen zo een nat pak hebben gehaald. Dat levert klachten op; mensen bellen sneller nu ze een mobiel hebben. Zo'n nat pak is nog wel leuk bij een paar jonge meiden, en die hebben er zelf ook niet zo'n moeite mee, maar daar houdt het mee op. Ik heb overigens wel een radar aan boord, maar vaar eigenlijk puur op ervaring. Voor het mogen varen op de grote rivier heb je aanvullend ook het Rijnpatent nodig, zeg maar een 'groot vaarbewijs'. De harde wind kan ook een uitdaging zijn. Oost is slecht, zuidwest is prima want dan krijg je 'm op de kont. En is het water echt heel hoog, dan varen we niet. Maar hoogwater hebben we meestal niet in ons seizoen. Ik spreek iedere dag andere mensen en dat levert leuke gesprekken op. Van simpele woordenuitwisselingen tot discussies.'' Ruud knikt instemmend. ,,Bootjes varen en een praatje maken. Dat maakt het leuk.''

Waarom moeten mensen juist dit veer nemen?
Dik: ,, Aan de linkeroever vind je de Heerewaardense kant en het land van Maas en Waal. Mooie fietsroutes over de dijk langs de Waal, ook richting de Maas. Mooie kleine dorpjes, fruitteelt, campings en plassen zoals de Gouden Ham. Aan de rechterkant Varik met zijn Dikke Toren. Je kunt naar boven en daar wacht je een prachtig wijds uitzicht over het rivierenlandschap. Er hangt ook een webcam. Deze pont ligt mooi op de helft van de 'brug tot brug' fietsroute. Zaltbommel is vanuit hier een kilometer of vijftien, Tiel ongeveer tien. Daartussenin vind je aan beide kanten mooie struinroutes langs de Waal, tussen de koeien door. Het rivierenlandschap is prachtig, en wij zitten er letterlijk middenin.''