Sliedrechts raadslid Maria Stam gebruikt haar stem voor slachtoffers van seksueel misbruik

SLIEDRECHT ,,Het is NIET oké om een vrouw (of man, of wie dan ook) zomaar aan te raken op plekken waar diegene dat niet wil en waar ze geen toestemming voor hebben gegeven. Maak de grenzen duidelijk. This is my voice. Please use yours.” Het is (een deel uit) de hartenkreet die raadslid Maria Stam afgelopen weekend de wereld in slingerde via haar Facebookpagina.

door Marjanne Dijkstra

,,De vreemdeling: toen ik 13 was, ben ik in het zwembad door een 16-jarige jongen met een smoesje een kleedhokje ingelokt, waar hij mij betastte. Ik schrok me dood, rende naar de badmeester en vertelde wat er was gebeurd. Hij werd in een kantoortje geroepen, kreeg een waarschuwing en vertelde zijn vrienden later dat ik hem had beschuldigd van verkrachting (wat uiteraard niet zo was; ik vertelde precies wat er was gebeurd). Zijn vrienden werden kwaad op mij, want zoiets zou hun vriend uiteraard nooit doen. Ze begonnen mij te stalken, achtervolgden me op straat, riepen midden op de Kerkbuurt ‘slet’ en ‘aandachtshoer’ naar me en hielden me vast terwijl één van hen een blikje sinas over mijn hoofd leeggoot.” Onder het motto ‘this is my voice’ zette PRO Sliedrecht-raadslid Maria Stam afgelopen weekend de momenten waarop zij slachtoffer was van seksueel grensoverschrijdend gedrag op een rijtje in een post op haar Facebookpagina. Ze haakte daarmee in op het schandaal dat zich vorige week ontvouwde rond het televisieprogramma The Voice of Holland en de stroom aan reacties die daarop kwam van vrouwen die hetzelfde hadden meegemaakt. 

NIET MEER ZWIJGEN Dat Stam niet de enige is bij wie Tim Hofmans programma ‘BOOS: This is the voice’ hard aankwam, bleek uit de talloze reacties op televisie, radio en internet .Het aantal meldingen dat bij het Centrum Seksueel Geweld binnenkwam, is na de uitzending vervijfvoudigd. Ook op Stams stukje op haar Facebookpagina kwamen veel reacties van vrouwen én mannen die hetzelfde hebben meegemaakt, in meer of mindere mate. Stam vertelt: ,,Ik heb mezelf echt moed in moeten spreken om het programma van BOOS te kijken. Toen ik het eenmaal had gezien, heb ik mijn laptop gepakt om een en ander van me af te schrijven. Na nog een nacht wakker liggen, heb ik besloten het op mijn Facebookpagina te plaatsen. Er rust een taboe op om hierover te spreken en dat moet worden doorbroken. Het begon bij mij met die vreemde jongen in het zwembad, maar het was ook de vader van een vriendinnetje, een collega en zelfs mijn toenmalige partner die zich schuldig maakten aan seksueel grensoverschrijdend gedrag.”

,,Als je ziet hoeveel reacties ik al krijg, zowel onder het stukje als in privéberichten, dan zie je hoe groot het probleem is. Vrouwen deelden verhalen over onder andere gevallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de familie, in streng gereformeerde hoek, maar ik sprak ook mannen die dit is overkomen en hier niet mee naar buiten durven komen. Door het nu zelf te benoemen, doorbreek ik het taboe en laat ik ook duidelijk merken dat mensen moeten stoppen om de schuld bij het slachtoffer te leggen. Juist dát zorgt ervoor dat anderen ook weer langer blijven zwijgen over hun ervaringen en zo blijven we in die vicieuze cirkel vastzitten.”

Ik wil die persoonlijke aandacht liever ook niet op deze manier en al helemaal niet zo vlak voor de verkiezingen. Maar ik doe wat nodig is.

STEM GEBRUIKEN Ze vervolgt: ,,Niet iedereen die een keer een verkeerde opmerking maakt of een situatie verkeerd inschat, is in en in slecht en ik vertel dit allemaal niet om alsnog met een vinger te wijzen naar de mensen die dit bij mij deden. Ik wil dit vertellen om te laten zien dat het niet altijd de enge man inde bosjes is, maar dat het ook iemand kan zijn die dichter bij je staat. En om de mensen die iets dergelijks mee hebben gemaakt te laten weten dat ze niet alleen zijn. Over bekende Nederlanders die nu opstaan en vertellen over hun ervaringen wordt gezegd ‘oh, zij wil ook weer even in de spotlight’, maar het gaat hen niet om aandacht voor henzelf, het gaat om aandacht vragen voor het probleem. Ik wil die persoonlijke aandacht liever ook niet op deze manier en al helemaal niet zo vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dan kom je veel liever in het nieuws met iets positiefs. Maar ik doe wat ik denk dat nodig is. In eerste instantie wilde ik dit niet eens aan mijn politieke functie koppelen, want ik plaatste mijn verhaal als ‘gewoon Maria’ en niet als raadslid Stam. Maar omdat ik gemeenteraadslid ben, heb ik nu eenmaal die stem en ik wil hem gebruiken voor de (Sliedrechtse) mensen die dat nog niet durven.” 

Alle verdrietige en schokkende verhalen van de laatste dagen hebben door die functie ook geleid tot iets goeds. ,,Ik heb contact gelegd met alle vrouwelijke raadsleden en steunfractieleden van Sliedrecht en hun gevraagd om gezamenlijk een motie vorm te geven waarin we aandacht vragen voor de situatie. We gaan samen kijken hoe we meer zichtbaarheid kunnen geven aan de meldpunten die er zijn voor mensen die te maken hebben gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag en hoe we hun verder een veilige omgeving kunnen bieden om hun verhaal te doen. Uiteindelijk hoop ik dat we deze motie raadsbreed kunnen indienen.”

VERANDERD Stam is alleen maar sterker uit al deze gebeurtenissen gekomen, zo vertelt ze. ,,Ik sta nu sterk in mijn schoenen en kan opkomen voor mensen die dat zelf nog niet kunnen. Ik baal ook een beetje van de houding van sommige mannen die zeggen ‘je mag ook niks meer zeggen tegenwoordig’. Je mag een heleboel zeggen, maar als je het verschil niet weet tussen ‘dat bloesje staat je leuk’ en ‘wat heb je een lekker geil bloesje aan’, dan kun je volgens mij inderdaad beter gewoon je mond houden. Het hoort er gewoon niet bij, zowel de opmerkingen als de aanrakingen niet. Ook die sleutels die je tussen je vingers houdt als je in het donker naar huis fietst en dat er wordt gevraagd of je even wilt appen als je veilig thuis bent: het zou gewoon niet nodig moeten zijn.” 

Ze sluit af: ,,Wat ik met mijn verhaal wil bereiken, is vooral aandacht geven aan de discussie die nu op gang komt. Dat mensen zich ook afvragen wat zij misschien hebben gedaan en of ze anders kunnen handelen. Zelf heb ik ook nagedacht over dingen die ik in het verleden heb gezegd en gedaan, die mij onderdeel maakten van het probleem. Daar kan ik achteraf niks meer aan veranderen, maar ik heb er zeker van geleerd voor de toekomst. Als we daar allemaal over nadenken, hebben we kans dat het voor toekomstige generaties beter wordt. Een tijd geleden las ik een vraag van een man op Twitter: wat hij ‘s avonds als hij over straat loopt en er loopt een vrouw voor hem kan doen om haar een veiliger gevoel te geven. Er kwamen antwoorden als ‘aan de andere kant van de straat gaan lopen en afstand houden’ en ‘je capuchon afdoen als je die op hebt’. Ik vond het fijn dat iemand naar zichzelf keek: ‘wat kan ik doen om iemand anders een veilige omgeving te bieden’. Of ik door dit alles ben veranderd? Ik ben denk ik meer beschermend richting mijn eigen dochter dan dat ik was geweest zonder deze ervaring. Nu ik dit verhaal naar buiten heb gebracht, voel ik me sterker dan ooit. Het voelt oprecht als een opluchting en dat gun ik iedereen die dit heeft meegemaakt.”

Herken je iets in dit verhaal en wil je dat melden of er met iemand over praten? Dat kan bij het Centrum Seksueel Geweld. Bellen kan gratis via 0800 - 0188 en chatten kan via www.centrumseksueelgeweld.nl.