Lizzy (fiets) is 2,5 jaar oud en heeft al -10.
Lizzy (fiets) is 2,5 jaar oud en heeft al -10. Marco De Swart

Campagne over [myopie]

'Knikker myopie de wereld uit!

7 november 2022 om 15:23

Eén op de drie ernstig bijziende kinderen wordt blind of zeer slechtziend op latere leeftijd. Myopie (bijziendheid) en de daaruit voortvloeiende complicaties zijn de afgelopen jaren in alarmerend tempo toegenomen. Het Oogfonds vraagt aandacht voor het probleem met de campagne: ‘Knikker myopie de wereld uit!' Bijziendheid (myopie) is een afwijking van het oog, waarbij de oogbol langwerpiger groeit. Door de afwijkende vorm van de oogbol valt het beeld niet op het netvlies, maar ervoor, waardoor het zicht onscherp wordt. Met een bril met min-glazen of contactlenzen kan deze afwijking worden gecorrigeerd, zodat het brandpunt weer op het netvlies valt.

TREND Als het oog te lang doorgroeit (hoge myopie ontwikkeld), kan dit op latere leeftijd ernstige gevolgen hebben, die niet meer te corrigeren zijn met een bril of contactlenzen. Zo is myopie wereldwijd een belangrijke oorzaak van slechtziendheid en blindheid. Het probleem neemt bovendien in rap tempo toe: sinds de jaren zestig komt myopie vijf keer vaker voor. Als deze trend doorzet, zal het aantal slechtzienden in Europa naar schatting verdrievoudigen tot 2055, verwacht het Oogfonds. In dat jaar telt Nederland volgens de prognoses tussen de 140 en 210 duizend slechtzienden als gevolg van myopie en tussen de 53 en 80 duizend blinde mensen. Een verdubbeling tot verdrievoudiging.

OORZAKEN De oorzaken van myopie zijn complex. De aandoening is deels erfelijk en heeft voor een groot deel te maken met de leefstijl. Kinderen die weinig buiten zijn, hebben een grotere kans om bijziend te worden. Buitenlicht remt namelijk de groei van het oog, waardoor de kans op groeiafwijkingen van de oogbol kleiner wordt. Kinderen die veel dichtbij kijken en weinig buiten spelen, hebben daardoor een veel hoger risico op myopie dan kinderen die veel dichtbij kijken, maar ook regelmatig buiten zijn. Een van de oorzaken van de toename van myopie is onze levensstijl: we brengen minder tijd buitenshuis door en gebruiken onze ogen steeds meer op korte afstand. Bijvoorbeeld voor het kijken naar een scherm van een tablet of smartphone, of door het lezen van een boek.

BUITENSPELEN Myopie is niet bij iedereen te voorkomen, gezien de erfelijke factoren die een rol spelen bij het ontstaan ervan. Wel kan de ontwikkeling van de aandoening worden verminderd en vertraagd. Bijvoorbeeld door ons gedrag aan te passen. Diverse oogzorgprofessionals en het Oogfonds raden de 20-20-2 regel aan. Dit houdt in dat je na twintig minuten dichtbij kijken een pauze neemt, waarbij je twintig seconden in de verte kijkt. Ook raden ze aan per dag minstens twee uur buiten te zijn. Voor kinderen tussen 2 en 5 jaar is het verstandig om ze maximaal een uur per dag naar een scherm te laten kijken. Voor kinderen tussen 6 en 10 jaar geldt een maximum van twee uur per dag. Bij oudere kinderen kan de schermtijd tot 3 uur oplopen.

AFSTAND Voor de ontwikkeling van het oog is meer dan dertig centimeter afstand van een scherm gewenst. Van een afstandje kijken naar de televisie is dus minder slecht voor de ogen dan van dichtbij kijken naar de tablet of smartphone. Verder wordt geadviseerd kinderen onder de 2 jaar géén schermen in handen te geven. Om de ontwikkeling van myopie bij kinderen voor te zijn, is het verstandig regelmatig de ogen van de kinderen te testen en waar kan ook de groei van het oog te laten meten (as-lengte).

HOOFDPIJN Hoe herken je myopie bij je kind? Verschillende signalen kunnen op de ontwikkeling van myopie wijzen, bijvoorbeeld hoofdpijn of vermoeide ogen; moeite hebben op school; dichtbij een tv of computer gaan zitten; een boek heel dichtbij het gezicht houden; in de verte niet goed kunnen zien; veel knipperen met de ogen of in de ogen wrijven en de ogen vaak dichtknijpen.

CAMPAGNE Het Oogfonds wil de trend van het stijgend aantal myopiegevallen doorbreken en doet dat door zich te richten op de jeugd. Met de campagne ‘Knikker myopie de wereld uit!’ wil het Oogfonds zorgen voor bewustwording, met name bij ouders en leerkrachten.

GOED NIEUWS Het goede nieuws is dat er naast preventieve maatregelen ook effectieve behandelingen en goede oplossingen voor het afremmen van progressieve myopie bij kinderen zijn. Zo kan een optometrist of orthoptist ook speciale oogdruppels, -brillenglazen en -contactlenzen voorschrijven, die de groei van het oog afremmen.

OOGCHECK “Maar die hebben alleen effect als ze adequaat worden voorgeschreven. Nederlandse oogzorgprofessionals blijken nog steeds terughoudend om correcties voor myopie op jongere leeftijd voor te schrijven en vertonen minder bezorgdheid over de toename dan hun buitenlandse collega’s. Therapieën en relatief eenvoudige preventieve maatregelen, zoals een jaarlijkse oogcheck, zijn nodig om het stijgende aantal gevallen van myopie op mondiaal niveau te verlagen. Nu we hebben gezien hoe het aantal gevallen tijdens de corona-lockdowns is toegenomen, is dit een goed moment dat alle oogzorgprofessionals in de oogzorgketen het belang van myopiemanagement uitdragen,” aldus Gabi Steenbekkers, optometrist en Myopie Management Manager bij CooperVision Specialty EyeCare. 

INFO Kijk voor meer informatie op 

www.oogfonds.nl/myopie.