Trijntje in de winter naar huis

6 oktober 2010 om 00:00 Nieuws

In november 1997 kloppen op de archeologische vindplaats Polderweg de harten van de archeologen een tikje sneller dan normaal. Het is de droom van iedere archeoloog om ooit ‘iets bijzonders’ bloot te leggen. Wel, hier stuiten de wetenschappers op drie begravingen: twee van een mens en één van hond. Het graf van de hond en één menselijke vindplaats zijn sterk verstoord. Het derde graf is echter geheel gaaf. Millimeter voor millimeter wordt het skelet van een vrouw uitgegraven. Geheel intact. Een unieke vondst, want het gaat hier om het oudste Nederlandse graf waarin een puntgaaf skelet wordt aangetroffen. Aan de diepte en de grondlagen kan worden vastgesteld dat de vrouw ongeveer zevenduizend jaar geleden moet zijn begraven op de donk, zoals er meerdere in de Alblasserwaard te vinden zijn en in feite de toppen van rivierduinen waren. Van Trijntje, zoals ze genoemd wordt, zijn alleen de dikke, stevige beenderen bewaard gebleven. Haar schedel ziet er nog goed uit. In latere jaren wordt een reconstructie van haar gemaakt die nu te bewonderen is in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden. ‘Trijntje’s hond’ krijgt een plaatsje in museum De Koperen Knop.

Zevenduizend jaar oud skelet niet meer de oudste H’VELD-G’DAM / SWIFTERBANT - Alhoewel niet meer de oudste, is museum De Koperen Knop nog steeds apetrots op Trijntje. Directeur Alida de Jong-Ambachtsheer wil de replica van het ruim zevenduizend jaar skelet in de winter naar ‘huis’ halen. Het vrouwtje rust nu nog in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Trijntje’s hond bewandelt de omgekeerde weg en verhuist naar Leiden.

Baas boven baas. Bij opgravingen in het Flevolandse Swifterbant wordt twee weken geleden een graf ontdekt met daarin de oudste menselijke resten ooit gevonden in Nederland. In het graf worden menselijke botten aangetroffen die zeer waarschijnlijk van één persoon zijn. Eerdere vondsten die zijn gedaan in Swifterbant, worden gedateerd op 5000 tot 7000 voor Christus. De archeologen onderzoeken momenteel of het aangetroffen skelet ook uit die periode stamt.

De menselijke resten zijn bijna vergaan en in tegenstelling tot de andere vondsten in Swifterbant wordt het vaststellen van de leeftijd lastig, aldus fysisch antropoloog Steffen Baetsen. Meer dan een zwarte vlek en enkele botresten is er niet te zien bij het graf. ,,Het skelet is erg slecht geconserveerd. De botten zijn haast pindakaasachtig en voor koolstofdatering is er waarschijnlijk niet genoeg collageen aanwezig” , aldus Baetsen. De archeologen hopen de leeftijd alsnog te bepalen door te kijken wanneer het zand in het graf voor het laatst daglicht heeft gezien.

Directeur Alida de Jong-Ambachtsheer van museum De Koperen Knop zegt dat de Nederlandse bodem nog veel meer in verrassingen in petto heeft. ,,Resten blijven goed bewaard in de Nederlandse veenbodem. Er moet dus nog veel meer liggen. In de toekomst zullen nóg oudere skeletten gevonden worden.” De directeur is niet minder trots op Trijntje. In de winter, als het paviljoentje in De Koperen Knop verbouwd is, gaat een vurige wens in vervulling. Trijntje komt dan naar huis. Ze krijgt een permanente rustplaats in het museum. Die toezegging van het Rijksmuseum van Oudheden heeft De Jong-Ambachtsheer al enige tijd op zak. Trijntje’s hond krijgt op zijn beurt een plekje in Leiden. Daar wordt (verder) onderzoek naar het beestje gedaan. ,,Met de nieuwste technieken is het mogelijk meer te weten te komen over de geschiedenis van de hond”, legt de directeur uit. ,,Natuurlijk willen we Trijntje en haar vermeende huisdier het liefst herenigen, maar we zijn heel erg blij met alleen Trijntje. Alhoewel de hond heel bijzonder is, spreekt een mens toch meer tot de verbeelding dan een dier.”